Klimmerskracht ontmoet schoonheid

Tal van klimplanten bloeien niet alleen al vroeg, ze vervullen een hele serie belangrijke functies in de tuin, bij huizen en andere bouwwerken. Klimplanten zijn van nature lichtzoekers. Ze werken zich op allerlei manieren omhoog naar het licht. Er zijn zelfhechtende klauteraars, slingerplanten en leiplanten die met lange ranken tegen muren (groene wanden), klimsteunen en door bomen en hoge struiken kunnen worden geleid.

Klimmers voordelen

Klim- en slingerplanten filteren enorm veel fijnstof uit de lucht, vormen een rijk leefgebied voor tal van insecten en zijn nestel-, voer- en schuilplekken voor vogels. Bladhoudende klimplanten kunnen een extra isolatielaag vormen tegen gevels (sommige klimopsoorten kunnen makkelijk 12 m hoog en breed uitgroeien). Klimplanten kunnen ook lelijke objecten prachtig overgroeien  en tuinwanden, schuttingen, prieeltjes en pergola’s begroenen. Als ze door stuiken en bomen mogen groeien, kunnen hun bloemen daaraan kleur en geur geven op momenten dat die planten zelf niet bloeien. Maar het allerbelangrijkste van klimplanten is misschien wel dat ze hoogtewerking geven aan een tuin (het zijn derde-dimensieplanten), terwijl ze bij hun voet bijna geen ruimte innemen.

Voorbeelden van klimtechnieken

De echte alpinisten onder de klimplanten zijn de zelf-hechters zoals klimopsoorten (Hedera) en wilde wingerd (Parthenocissus) die met hechtvoetjes, zuignapjes of hechtwortels zichzelf aan ieder niet te glad oppervlak vasthechten. Ook de trompetklimmers (Campsis) met hun prachtige gele, oranje of rode bloemen, en de klimhortensia (Hydrangea anomala subsp. petiolaris) horen daarbij. Er zijn ook soorten die zich met blad- of takranken vasthouden. Dat zijn soorten die ook goed tegen een  draadwerk groeien, bijv. bosranken (Clematis), passiebloemen (Passiflora), de prachtrank (Eccromocarpus) en de druif of wijnstok (Vitis; er zijn ook sierdruiven met schitterend kleurend blad!). Verder zijn er slingerplanten die zich met windende twijgen spiralend om allerlei soorten klimsteunen omhoog werken. Er zijn soorten die door de diktegroei van die windende ranken levende takken en stammen van hun steun verlenende gastheren kunnen afknijpen en bijv. regenpijpen kunnen samendrukken. Vooral blauweregen (Wisteria) en de boomwurger (zo heet hij echt; Celastrus) zijn wat dat betreft berucht. Tegen pergola’s e.d. groeiend zijn ze uiteraard probleemloos en prachtig. Sommige soorten slingerplanten winden rechtsom, andere linksom.

Wat klimplanten nodig hebben

Natuurlijk iets om tegenaan te klimmen. Maak tegen muren klimrekken en draadconstructies (gebruik roestvast draad) op afstandhouders (iets vrij van de muur). Rond palen, zuilconstructies (pergola’s) of boomstammen kan grofmazig gaas worden aangebracht. Vlechtmatten (gegalvaniseerd of gecoat) van bijv. betonijzer werken ook prima. Plant altijd in verbeterde, goed voedzame en goed losgemaakte, niet te droge grond. Leid klimranken zo nodig naar de klimsteun toe. Maak bosjes ranken los. Let bij het aanbinden op de juiste windrichting (links- of rechtswindend) van de planten.

Speciale aandacht voor vroegbloeiende clematis

Zeer rijk en vroeg in het jaar (maart-april-mei) bloeien kleinbloemige soorten zoals Clematis alpina met prachtige blauwe tot violette (‘Frances Rivis’, ‘Pamela Jackman’), rozerode (‘Ruby’) of  witte (‘White Moth’, ‘Willy’) bloemen. C. armandii uit China bloeit met grote trossen geurende, roomwitte bloemen. De zeer winterharde C. macropetala heeft violetblauwe bloemen (‘Purple Spider’ paarsviolette, gevulde; ‘Maidwell Hall’ gevulde, lavendelblauwe). Het meest bekend zijn de vele vormen van C. montana (witte bloemen) uit de Himalaja, vooral de cultivars uit de var. rubens-groep: ze groeien krachtig en vormen massa’s roze tot rode bloemen. Uitstekende cultivars zijn o.a. ‘Broughton Star’, ‘Elizabeth’ (verrukkelijke geur!), ‘Fragrant Spring ‘ (idem), ‘Marjorie’ (halfgevuld), ‘New Dawn’ en ‘Pink Perfection’. Stuk voor stuk echte aanraders.

Tuintips voor maart

• Wacht met spitten tot de grond goed ontdooid is
• Het onkruid groeit al – weer wieden
• Geef de planten een goede organische basisbemesting
• Vaste planten kunnen worden gedeeld en vermeerderd
• Dode stengels en bladresten opruimen
• Herfstbloeiende heesters snoeien, ook laatbloeiende clematissen, zomerbloeiende heide en struikrozen
• Het gazon een goede opknapbeurt geven
• Geef zuregrondplanten (heide, Pieris, Rodo’s enz.) een lekkere mulchlaag van tuinturf
• Rozen en bladverliezende bomen planten
• Kuipplanten snoeien